“ปฏิรูปเทส ๔” กับ “ฮวงจุ้ย”…

การเลือกที่ทางมีผลต่อจิตใจอยู่ไม่น้อยครับ ไม่ว่าจะเป็นที่ปลูกสร้างบ้านก็ต้องดูให้ถูกใจ ซื้อคอนโดควรอยู่ใกล้รถไฟฟ้า จะเรียนหนังสือก็ต้องเลือกโรงเรียนที่มีชื่อเสียง หรือทำงานก็ต้องเลือกที่เหมาะสมกับความรู้ความสามารถ

คนจีนเรียกเรื่องพวกนี้ว่า “ฮวงจุ้ย” หมายถึง สถานที่ สภาพแวดล้อม นิเวศวิทยา ให้ความสำคัญต่อการใช้สอยให้เกิดประโยชน์มากที่สุด การลงทุนธุรกิจก็ดี ที่อยู่อาศัยก็ดี ต้องคำนึงถึงสถานที่อันได้แก่ทำเลที่ตั้งเป็นสำคัญ

ในทางพระพุทธศาสนาสอดคล้องกับหลัก “ปฏิรูปเทส ๔” คือ ทำเลที่เหมาะในการสร้างบุญบารมี

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อชาติเริ่มต้น ท่านก็มาพร้อมๆ และเคยเกิดเป็นมนุษย์อย่างกับพวกเรา แต่ความแตกต่าง คือ แต่ละภพชาติที่พระองค์บังเกิดขึ้น ทรงได้มีโอกาสเกิดในปฏิรูปเทส คือ เกิดในประเทศหรือภูมิภาคที่เหมาะสมแก่การสร้างบุญบารมี

ตรงนี้เป็นประเด็นสำคัญครับ ทั้งๆ ที่เกิดเป็นมนุษย์เหมือนกัน บางคนเกิดในที่ที่เหมาะสมในการสร้างบารมีจะได้เปรียบทันที แต่บางคนกับเกิดในที่ที่ไม่เหมาะสมย่อมเสียโอกาส

สำหรับปฏิรูปเทสนั้น พระพุทธเจ้าทรงให้เอาไว้ ๔ ข้อด้วยกัน มีลักษณะดังนี้

๑. อาวาสหรือที่อยู่เป็นที่สบาย คือ มีลักษณะเป็นธรรมชาติที่ร่มรื่น ไม่หนาวไม่ร้อนจนเกินไป ไม่ลุ่มไม่ดอนจนเกินไป ไม่มีสัตว์ร้าย เป็นทำเลที่เหมาะในการทำภาวนา (หรือเหมาะกับการค้าขาย หากเป็นเรื่องเกี่ยวกับธุรกิจ)

๒. อาหารเป็นที่สบาย ความจริงต้องบอกว่าปัจจัยสี่เป็นที่สบาย คือ ทั้งข้าวปลาอาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรคพร้อม แต่พระพุทธองค์ให้ความสำคัญกับอาหาร เพราะจำเป็นที่สุดและขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวัน

๓. บุคคลเป็นที่สบาย คือ ที่นั่นมีแต่คนรักการสร้างบารมีเขาอยู่กัน ไม่ใช่ไปเกิดในดงโจร

๔. ธรรมะเป็นที่สบาย คือ ในประเทศชาติบ้านเมืองนั้นมีกฎหมาย มีขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงาม